"İçərişəhər" 21-ci əsrdə...

Bakının mərkəzində yerləşən unikal tarixi məkan- "İçərişəhər" – Bakı  şəhərinin döyünən ürəyidir. Dənizin yaxınlığında yerləşən bu şəhər  qədim Bakının yaradılış yeri olmuşdur.

Məhşur İçərişəhər: "İçərişəhər", Bakının ən qədim yaşayış məhəlləsidir. 1977-ci ildə o tarixi və mədəni qeyri-maddi varlıq kimi elan olunmuş, 2000-ci ildə isə UNESCO Dünya Mirası Siyahısına daxil edilmişdir.

Qədim şəhər:  Çox zaman İçərişəhər, “İçəri şəhər  qalası”  kimi adlandırılır, çünki o, yaxşı qorunmuş qala divarı ilə əhatə olunmuşdur. İçəri Şəhər ərazisində insanlar VIII-XI əsrlərdə də artıq burada yaşayırdılar. İçəriŞəhər həmçinin, yaxşı qorunmuş  qala divarları ilə əhatə olunub. 221.000 m² sahəyə malik olan qoruq ərazisində 1300-dən çox ailə yaşayır. Qalın qala divarlarının olması onun bacarıqlı memarlar tərəfindən inşa edildiyini göstərir. Əraziyə səyahət edərkən,  yolların  dar dalanlarla bir-birindən ayrıldığını görürük. Tarixçi-etnoqraf Əlibaba Babayev deyir ki, orta əsrlərdə dar dalanlar düşməni məhv etmək üçün vasitə sayılır, kiçik pəncərələr  isə yerli əhalini istidən və soyuqdan qorumaq üçün vasitə idi.

 Şəhər tikililəri: Zamanla yarı –yarı məhv olmuş qala divarlarının ardında bir çox unikal abidələr saxlanmışdır: “Şirvanşahlar Sarayı kompleksi, türbə, divanxanə, məscid, Qız qalası, minarələr, qalanlar isə  kərvan-saraylar və  hamamlar olmuşdur. XV əsrdə Şirvanşahlar  şəhərinin paytaxtı Şamaxıdan köçürüldükdən, İçərişəhər-də kütləvi inşaatlar başlandı. Bu dövrdə qalanın incisi - Şirvanşahlar Sarayı inşa olundu.

Qeyd etmək lazımdır ki, XVII-XIX əsrlər ərzində Bakı İçərişəhər sərhədləri çıxmışdır. Burada hakimlər sarayları və yaşayış məhəllələri yerləşirdi. 1747-1806-cı illərdə Bakı xanlığının paytaxtı burada yerləşirdi.

 Müasir şəhər: Zamanla dəyişən şəhərimizdə, yeni tikililərin, inkişaf edən qəsəbələrin artmasına baxmayaraq, İçərişəhər öz qədimliyinə  həmçinin, 21-ci  əsr müasirliyindən də əlavələr etmişdir.